به گزارش صبح ساباط؛ نشست تخصصی «عمان، فرصتی متفاوت برای توسعه‌گران فردا» با حضور جمعی از دیپلمات‌های ارشد، فعالان اقتصادی، کارشناسان حوزه تجارت و توسعه املاک و ساختمان در سالن نظامیه هتل صفائیه یزد برگزار شد. این رویداد با محوریت بررسی فرصت‌های توسعه‌گری در عمان و تمرکز بر صادرات، تجارت بین‌الملل و سرمایه‌گذاری در حوزه املاک، میزبان سخنرانی مهدی دانش یزدی و دیگر نخبگان یزدی تبار بود.
دانش یزدی در ابتدای سخنان خود ضمن ادای احترام به چهره‌های برجسته یزد از جمله دکتر پاک‌نژاد، سیدمحمد خاتمی و مرحوم دعایی، مردمان یزد را به نجابت، صداقت و رفتار متفاوت در مقایسه با بسیاری از نقاط دیگر جهان توصیف کرد.
وی در ادامه با اشاره به پیوند ناگسستنی سیاست داخلی و خارجی گفت: «سیاست خارجی پدیده‌ای جدا از سیاست داخلی نیست. اگر فضای داخلی کشور مبتنی بر عقلانیت، انسجام و منافع ملی باشد، سیاست خارجی نیز همین ویژگی‌ها را خواهد داشت. اما اگر داخل کشور دچار تنش، اختلاف و رقابت‌های ناسالم باشد، موفقیت در عرصه بین‌الملل غیرممکن است.»
این دیپلمات باسابقه منافع ملی را مهم‌ترین محور سیاست خارجی دانست و افزود: «حفظ تمامیت ارضی، امنیت ملی و حاکمیت کشور اصول غیرقابل مذاکره است. برقراری روابط پایدار با همسایگان، نه یک انتخاب، بلکه ضرورتی برای تأمین امنیت مرزها و جلوگیری از تحمیل هزینه‌های سنگین بر توسعه داخلی است.»
دانش یزدی با نقد نگاه ساده‌انگارانه به تحریم‌ها، تأکید کرد: «تحریم نه شعار است و نه کاغذ پاره. تجربه نشان داده هیچ کشوری با تحریم و تنش در روابط خارجی به توسعه داخلی دست نیافته است. تحریم‌ها مستقیماً سفره مردم را کوچک می‌کنند و امکان همکاری بین‌المللی را محدود می‌سازند.»
وی با اشاره به آثار قطعنامه‌های الزام‌آور شورای امنیت یادآور شد: «بازگشت این قطعنامه‌ها می‌تواند به معنای بازرسی کشتی‌ها و هواپیماها و محرومیت از دسترسی به کالاهای حیاتی حتی در حوزه دارو باشد. چنین شرایطی عملاً مسیر توسعه را مسدود می‌کند.»
دانش یزدی راه برون‌رفت از این شرایط را ایجاد فضای آرام، پرهیز از تنش و همدلی ملی دانست و گفت: «حتی اگر دولت‌ها نتوانند برخی موانع را بردارند، مردم می‌توانند با همت و همدلی سهم خود را ایفا کنند. در شرایط بحرانی، باید قایق جمعی را نجات داد.
تحلیل فضای جهانی
در ادامه محمد رضا سعیدآبادی عضو هیات علم دانشگاه تهران طی سخنانی با اشاره به تحولات ژئوپلیتیک جهان پس از جنگ سرد، تعدد بازیگران بین‌المللی و تنوع ابزارهای قدرت را از ویژگی‌های مهم نظام بین‌الملل برشمرد و گفت: «اگر رویکرد ما توسعه‌محور باشد، ناگزیر به بازنگری در سیاست خارجی و استفاده هوشمندانه از فرصت‌های جهانی هستیم.» وی افزود که ناامیدی در فضای اقتصادی کشور مضر است و فعالان اقتصادی باید با نگاه امیدوارانه و عمل‌گرایانه به بازارهای منطقه ورود کنند.
جایگاه عمان در راهبرد توسعه صادرات ایران
وی عمان را بازاری کوچک اما استراتژیک توصیف کرد که می‌تواند به‌عنوان پل ارتباطی ایران با اروپا، آفریقا و سایر بازارهای بین‌المللی عمل کند. به گفته او، برنامه توسعه ۲۰ساله عمان با هدف کاهش وابستگی به نفت، بستری ارزشمند برای حضور صنعتگران، صادرکنندگان و سرمایه‌گذاران ایرانی فراهم آورده است.
عوامل موثر بر همکاری ایران و عمان
سعیدآبادی نزدیکی جغرافیایی، پیوندهای بندری و لجستیکی، روابط تاریخی و فرهنگی مثبت میان دو ملت و نقش عمان به‌عنوان «عامل ثبات» در خلیج فارس را از مهم‌ترین مزیت‌های این همکاری دانست و خاطرنشان کرد که ظرفیت‌های صنعتی، کشاورزی و نیروی انسانی ایران می‌تواند نیازهای متنوع بازار عمان را تأمین کند.
تجربه‌های میدانی و توصیه‌ها
وی با اشاره به تجربه حضور هشت‌ماهه خود در عمان و مشارکت در نمایشگاه‌های بین‌المللی حوزه سلامت و گردشگری سلامت، گفت: «بخش‌های متعددی در اقتصاد عمان هنوز بکر و دست‌نخورده‌اند. فعالان اقتصادی ایرانی باید با مطالعه و برنامه‌ریزی دقیق وارد این بازار شوند.» او بر حفظ و تقویت اعتماد تاریخی مردم عمان به محصولات و خدمات ایرانی تأکید کرد.
توسعه پایدار بدون رابطه‌سازی هوشمند و انسانی ممکن نیست
شیدا دبیر کمیته توسعه‌گری بنیاد شمیم در این نشست تخصصی ضمن تقدیر از حضور اساتید، کارشناسان و فعالان اقتصادی حاضر در نشست، اظهار داشت که بنیاد شمیم در تلاش است تا مفهوم توسعه‌گری را از یک رویکرد صرفاً فنی و پروژه‌محور به یک جریان زنده، شبکه‌محور و انسانی تبدیل کند. به باور ایشان، توسعه پایدار بدون رابطه‌سازی هوشمندانه و انسانی ممکن نیست و این مهم مستلزم ایجاد شبکه‌ای گسترده و مؤثر از فعالان و متخصصان است.
وی ادامه داد: «بنیاد شمیم بر آن است تا با استفاده از ظرفیت‌های بی‌نظیر یزدی‌تباران مؤثر در سراسر کشور و جهان، بستری مناسب برای هم‌افزایی داخلی و خارجی فراهم کند و از این طریق نقشی کلیدی در تحقق توسعه پایدار ایفا نماید.»
دبیر کمیته توسعه‌گری بنیاد شمیم، بر نقش مهم این بنیاد به عنوان یک جریان مردمی هوشمند تأکید کرد که فراتر از یک نهاد صرف، می‌تواند در حوزه‌های اقتصادی، دیپلماسی غیررسمی و توسعه‌گری ساختاری نقش‌آفرینی مؤثری داشته باشد.
ایشان به تجربه و مطالعات بنیاد در زمینه بازار عمان اشاره کرد و گفت: «سال‌هاست که فضای اقتصادی و زیست‌بوم سرمایه‌گذاری عمان را با دقت رصد می‌کنیم. عمان نه تنها بازاری محترمانه و امن است، بلکه می‌تواند به عنوان پایگاهی استراتژیک برای تعامل با بازارهای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای ایفای نقش کند.»
شیدا افزود: «اگر با دانش، برنامه‌ریزی دقیق و رعایت اصول حرفه‌ای وارد بازار عمان شویم، این اقدام نه تنها به تقویت اقتصاد ملی کمک خواهد کرد بلکه زمینه‌ساز ایجاد فرصت‌های سرمایه‌گذاری و توسعه‌ای بلندمدت برای نسل‌های آینده خواهد بود.»
مذاکره و تعامل منطقه‌ای؛ کلید عبور از چالش‌های توسعه اقتصادی و فرصتی بی‌بدیل برای ایران و عمان
محمد علی قانع‌زاده دیپلمات اسبق کشورمان در ادامه ضمن تأکید بر اهمیت مذاکره و تعامل منطقه‌ای در مسیر توسعه پایدار، به تاریخچه و تجارب موفق ایرانیان در کشورهای همسایه اشاره کرد و با نگاهی مثبت به آینده درخشان ایران و نقش مؤثر همکاری با کشورهای منطقه به ویژه عمان، بر ضرورت بهره‌گیری از فرصت‌های موجود تاکید نمود.
شایان ذکر است؛ در بخش‌های مختلف این نشست، فرصت‌های زیرساختی عمان نظیر توسعه شبکه برق، فناوری اطلاعات، فرودگاه‌ها و پروژه‌های تجدیدپذیر انرژی به عنوان زمینه‌های مستعد سرمایه‌گذاری معرفی شد. همچنین چالش‌های پیش روی توسعه همکاری‌ها از جمله نبود سیستم‌های مدیریتی مدرن، مشکلات جذب گردشگر و عدم وجود پروازهای مستقیم یزد-عمان مورد بررسی قرار گرفت.
همچنین نقش استان یزد، با توجه به سابقه تاریخی و ظرفیت‌های گسترده در حوزه‌های صنعتی و توسعه املاک، به عنوان یکی از قطب‌های اصلی در توسعه تجارت با عمان مورد تأکید قرار گرفت و راهکارهایی جهت بهره‌برداری بهینه از این ظرفیت‌ها مطرح گردید.
این گردهمایی، علاوه بر تبادل تجربیات، فرصتی برای ایجاد هم‌افزایی میان بخش‌های مختلف اقتصادی و دیپلماتیک بود تا بتواند گامی موثر در جهت توسعه روابط اقتصادی و تجاری میان ایران و عمان بردارد و بستری مناسب برای توسعه‌گران فردا فراهم آورد.
- نویسنده : ریحانه رفیعی‌زاده
Monday, 11 August , 2025