استاد برجسته جغرافیا و توسعه گردشگری، در نشست علمی تخصصی کویر؛ مهد تمدن‌های کهن و گهواره گردشگران ایران و جهان، با اشاره به ابعاد تمدنی، امنیتی، فرهنگی و بین‌المللی گردشگری کویر، تصریح کرد: بدون سیاست خارجی صلح‌محور، امنیت پایدار و شناخت عمیق جوامع محلی، امکان بهره‌برداری پایدار از ظرفیت‌های گردشگری کویری وجود ندارد.

به گزارش صبح ساباط؛ نشست تخصصی دانشکده گردشگری با عنوان کویر؛ مهد تمدن‌های کهن، گهواره گردشگران ایران و جهان با حضور استادان، مسئولان دانشگاهی و کارشناسان حوزه گردشگری برگزار شد.

در این نشست، دکتر محمدحسین پاپلی یزدی، استاد برجسته جغرافیا، با بیان اینکه توسعه گردشگری بدون صلح، امنیت و ارتباطات بین‌المللی امکان‌پذیر نیست، بر لزوم تغییر رویکردها از نگاه محلی به نگاه منطقه‌ای و جهانی تأکید کرد.

وی در سخنرانی خود با اشاره به تجربه تألیف اولین کتاب دانشگاهی گردشگری در ایران در بیش از دو دهه قبل، گفت: در آن زمان هیچ منبع آموزشی وجود نداشت. کتاب گردشگری و مفاهیم را نوشتم تا دانش پایه‌ای برای این حوزه فراهم شود، و از همان ابتدا نوشتم که بدون امنیت، نمی‌توان انتظار شکوفایی گردشگری داشت.

پاپلی یزدی با انتقاد از تمرکز سنتی بر مثلث گردشگری یزد، کرمان و اصفهان، اظهار داشت: گردشگری کویری باید در مقیاسی فراتر دیده شود. نمی‌توان آن را محدود به یک منطقه خاص کرد. باید کویر ایران را در تعامل با صحرای بزرگ آفریقا، صحرای گوبی، بیابان‌های عربستان، آسیای مرکزی و حتی کویرهای اقیانوسی تعریف کرد.

وی تأکید کرد: کویر فقط شن و نمک نیست؛ مفهومی گسترده با لایه‌های جغرافیایی، فرهنگی، بوم‌شناسی و تاریخی است. واژگانی همچون بیابان، کویر، صحرا، رمل، ریگ‌زار و واحه هر کدام تعریف خاص دارند و توسعه گردشگری در هرکدام نیازمند تخصص، فناوری و زیرساخت متفاوت است.

استاد دانشگاه تربیت مدرس افزود: در گذشته بسیاری از کویرها محل عبور قاچاقچیان و گروه‌های مسلح بوده‌اند، و در حال حاضر نیز در برخی نقاط چنین تهدیداتی وجود دارد. بنابراین، همکاری دانشگاه‌ها با نهادهای امنیتی و انتظامی در قالب قراردادهای پژوهشی ضروری است تا امنیت گردشگری در این مناطق تضمین شود.

وی در ادامه به اهمیت نقش جوامع محلی و عشایر در توسعه گردشگری کویری پرداخت و گفت: یکی از پیش‌نیازهای موفقیت در گردشگری، شناخت روان‌شناسی، جامعه‌شناسی و مردم‌شناسی مردمان بومی است. نمی‌توان صرفاً با نگاه بیرونی برنامه‌ریزی کرد. این مردم، با مهمان‌نوازی، شجاعت و سادگی‌شان، بخش جدایی‌ناپذیر تجربه گردشگر هستند.

پاپلی یزدی با اشاره به تجربه موفق مشهد در میزبانی از میلیون‌ها زائر، افزود: گردشگری یعنی میزبانی. همان‌طور که خانواده‌ها هنگام ازدواج یک دست کامل پذیرایی تهیه می‌کنند به‌خاطر مهمان، شهرها و مناطق نیز باید از حالا برای استقبال از گردشگران تجهیز شوند. توسعه زیرساخت‌ها، آموزش مردمی و تقویت فرهنگ میزبانی از اولویت‌هاست.

وی هدف گردشگری را تقویت تعاملات فرهنگی و ارتقای فهم متقابل میان ملت‌ها دانست و تأکید کرد: ایران با بهره‌گیری از ظرفیت‌های فرهنگی، تاریخی و تمدنی خود، می‌تواند جایگاهی شایسته در جذب گردشگران بین‌المللی داشته باشد و چهره‌ای مثبت از خود به جهان معرفی کند.

دکتر پاپلی در پایان سخنان خود تأکید کرد: دانشکده گردشگری کویر یزد نباید صرفاً نگاهی منطقه‌ای داشته باشد. این دانشکده باید قطب بین‌المللی مطالعات و آموزش گردشگری در مناطق خشک و کویری جهان شود و با دانشگاه‌ها و مراکز مشابه در آفریقا، آسیای مرکزی، چین و سایر مناطق خشک تعامل علمی و پژوهشی برقرار کند.

  • نویسنده : ریحانه رفیعی‌زاده