رئیس سازمان مدیریت و حمل‌ونقل بار و مسافر شهرداری یزد، در بازدید از مرکز مانیتورینگ و کنترل ترافیک این سازمان، با تشریح ابعاد مختلف هوشمندسازی ناوگان اتوبوسرانی، از رصد لحظه‌ای اتوبوس‌ها، تحلیل داده‌محور مسیرها، پرداخت سالانه بیش از ۱۵۰ میلیارد تومان یارانه، نوسازی ناوگان، حذف تراکنش‌های نقدی و حرکت به‌سوی یک نظام یکپارچه حمل‌ونقل شهری به‌عنوان راهبرد اصلی مدیریت ترافیک یزد یاد کرد.

به گزارش صبح ساباط؛ حمید دهقان رئیس سازمان مدیریت و حمل‌ونقل بار و مسافر شهرداری یزد در بازدید اصحاب رسانه از مرکز مانیتورینگ و کنترل ترافیک این سازمان، با تشریح ابعاد مختلف هوشمندسازی ناوگان اتوبوسرانی، از رصد لحظه‌ای اتوبوس‌ها، تحلیل داده‌محور مسیرها، پرداخت سالانه بیش از ۱۵۰ میلیارد تومان یارانه، نوسازی ناوگان، حذف تراکنش‌های نقدی و حرکت به‌سوی یک نظام یکپارچه حمل‌ونقل شهری به‌عنوان راهبرد اصلی مدیریت ترافیک یزد یاد کرد.

مرکز مانیتورینگ؛ مغز متفکر اتوبوسرانی شهر

دهقان با اشاره به نقش کلیدی مرکز مانیتورینگ سازمان حمل‌ونقل بار و مسافر شهرداری یزد گفت: این مرکز با استفاده از سامانه‌های هوشمند، موقعیت مکانی، ساعت حرکت، میزان ظرفیت خالی، وضعیت رفت‌وبرگشت و عملکرد هر اتوبوس را به‌صورت لحظه‌ای پایش می‌کند و این اطلاعات، قدرت تحلیل دقیق و تصمیم‌سازی علمی را برای مدیریت شهری فراهم کرده است.

دسترسی شفاف شهروندان به اطلاعات سفر 

دهقان، با اشاره به اهمیت شفافیت و دسترسی مستقیم شهروندان به اطلاعات ناوگان اتوبوسرانی گفت: شهروندان می‌توانند از طریق تلفن همراه خود به صورت آنلاین مشاهده کنند که اتوبوس‌ها چه زمانی به ایستگاه می‌رسند، ظرفیت خالی دارند یا تکمیل هستند و در چه مسیری در حال حرکت‌اند.

وی افزود: این قابلیت با هدف افزایش اطمینان مسافران، کاهش زمان انتظار و بهبود تجربه سفر در حمل‌ونقل عمومی فراهم شده است و به شهروندان قدرت برنامه‌ریزی دقیق سفرهای روزانه خود را می‌دهد.

دهقان همچنین تصریح کرد: سامانه ۱۸۸۹ پاسخگویی شهروندان مستقیماً به مرکز مانیتورینگ و کنترل ترافیک متصل است و تمامی گزارش‌ها و درخواست‌های مردمی در این سامانه قابل مشاهده و پیگیری دقیق است. این ارتباط مستقیم موجب می‌شود اطلاعات لحظه‌ای، ثبت مشکلات و پاسخگویی به موقع به شهروندان امکان‌پذیر شود و شفافیت خدمات حمل‌ونقل عمومی به بالاترین سطح برسد.

کنترل هوشمند رانندگان و نظم ناوگان اتوبوسرانی یزد

وی، با تأکید بر اهمیت استفاده از داده‌ها در مدیریت ناوگان اتوبوسرانی گفت: اطلاعات جمع‌آوری‌شده از سامانه‌های هوشمند و GPS نصب‌شده روی اتوبوس‌ها، به ما امکان می‌دهد تمامی خطوط و مسیرها را به‌صورت دقیق تحلیل کنیم و متناسب با تقاضای واقعی شهروندان، تصمیم‌گیری بهینه داشته باشیم.

وی افزود: بسیاری از مسیرهای فعلی اتوبوسرانی بر اساس درخواست‌های مقطعی و قدیمی شکل گرفته‌اند و اکنون با دسترسی به داده‌های واقعی، امکان بازنگری و اصلاح خطوط و زمان‌بندی‌ها فراهم شده است تا خدمات بهینه‌تر، سریع‌تر و با کیفیت بالاتر ارائه شود.

دهقان همچنین تصریح کرد: پارامترهایی مانند تأخیر راننده، تعجیل در حرکت، نظم حرکت اتوبوس‌ها و کیفیت خدمات از طریق GPS قابل پایش است و این پایش هوشمند موجب ارتقای بهره‌وری ناوگان، کاهش ناهماهنگی و بهبود تجربه سفر شهروندان می‌شود.

تکمیل زنجیره هوشمندسازی؛ از ایستگاه تا داخل اتوبوس

دهقان با اشاره به فازهای تکمیلی هوشمندسازی اظهار داشت: سامانه‌های هوشمند در ایستگاه‌ها و داخل اتوبوس‌ها در حال توسعه است و تا پایان سال، تعدادی از اتوبوس‌ها به سامانه‌های صوتی اعلام ایستگاه مجهز می‌شوند تا افراد نابینا و کم‌بینا بتوانند به‌راحتی از خدمات حمل‌ونقل عمومی استفاده کنند؛ اقدامی که پیش‌تر در متروها تجربه شده و اکنون در یزد به‌صورت پایلوت اجرا می‌شود.

ارتباط صوتی مستقیم مرکز مانیتورینگ با پایانه‌های اتوبوسرانی 

رئیس سازمان مدیریت و حمل‌ونقل بار و مسافر شهرداری یزد، با اشاره به یکی از سامانه‌های نوین مدیریت ناوگان گفت: یکی از اقدامات جدید، ارتباط صوتی مستقیم مرکز مانیتورینگ با پایانه‌ها است که به همکاران ما این امکان را می‌دهد تا بدون نیاز به تماس تلفنی و تنها با فشردن یک کلید، پیام‌های مدیریتی را از طریق بلندگوهای پایانه‌ها منتقل کنند.

وی افزود: این سامانه موجب افزایش سرعت واکنش، بهبود کنترل میدانی ناوگان و هماهنگی سریع‌تر عملیات اتوبوسرانی می‌شود و در حال حاضر، پنج پایانه فعال در سطح شهر یزد در این طرح پیش‌بینی شده‌اند.

ارتقای ایمنی ناوگان اتوبوسرانی؛ نصب دوربین‌های جلو و داخل اتوبوس

با تأکید بر اهمیت ارتقای ایمنی و نظارت مستمر بر ناوگان اتوبوسرانی اظهار داشت: نصب دوربین‌های ثبت وقایع جلوی اتوبوس‌ها به منظور پایش شرایط ترافیکی و افزایش امنیت مسافران در حال اجرا است و تاکنون ده دستگاه اتوبوس به این سامانه مجهز شده‌اند.

وی افزود: همچنین دوربین‌های داخلی اتوبوس‌ها فعال هستند تا رفتار راننده و وضعیت داخل خودرو به‌صورت مستمر کنترل شود. با این حال، بخشی از ناوگان به دلیل فرسودگی و عمر بالای اتوبوس‌ها نیازمند نوسازی و تکمیل تجهیزات است تا پوشش کامل نظارتی و امنیتی برای تمامی خطوط فراهم گردد.

آمار دقیق ناوگان و وضعیت فرسودگی

رئیس سازمان حمل‌ونقل بار و مسافر شهرداری یزد با ارائه آمار دقیق گفت: در حال حاضر، ۴۲ مسیر اتوبوسرانی در شهر یزد فعال است و ۱۴۰ دستگاه اتوبوس در این مسیرها تردد می‌کنند که ۱۰۹ دستگاه متعلق به بخش خصوصی و ۳۱ دستگاه دولتی و متعلق به شهرداری است.

وی افزود: حدود ۳۵ درصد ناوگان، عمری کمتر از پنج سال دارد و در مقابل، نزدیک به ۵۰ درصد اتوبوس‌ها فرسوده محسوب می‌شوند. با این حال، ۳۵ دستگاه اتوبوس نو در ناوگان فعال است و امیدواریم با تخصیص ۲۰۰ میلیارد تومان اعتبار جدید، اتوبوس‌های تازه‌نفس به ناوگان اضافه شود.

یارانه سنگین شهرداری برای حفظ حمل‌ونقل عمومی

دهقان با اشاره به هزینه‌های سنگین این حوزه تصریح کرد: قیمت تمام‌شده هر سفر اتوبوسی برای شهرداری حدود ۲۵ هزار تومان است، در حالی که شهروندان تنها ۵ هزار تومان پرداخت می‌کنند؛ به بیان دیگر، شهرداری برای هر سفر حدود ۲۰ هزار تومان یارانه می‌پردازد.

وی ادامه داد: شهرداری یزد در سال ۱۴۰۴ حدود ۱۵۰ میلیارد تومان یارانه برای اتوبوسرانی پرداخت کرده و تنها از محل فروش بلیت، حدود ۳۰ میلیارد تومان درآمد داشته است؛ موضوعی که نشان می‌دهد حمل‌ونقل عمومی ذاتاً زیان‌ده اما ضروری و حیاتی است.

حمل‌ونقل عمومی؛ هزینه نیست، سرمایه‌گذاری اجتماعی

رئیس سازمان مدیریت و حمل‌ونقل بار و مسافر شهرداری یزد، با اشاره به ماهیت یارانه‌ای سیستم‌های حمل‌ونقل عمومی، تأکید کرد: این وضعیت در تمام دنیا وجود دارد و حمایت از اتوبوسرانی، نه یک هزینه، بلکه سرمایه‌گذاری اجتماعی و زیست‌محیطی است.

وی افزود: اگر حدود ۱۰ میلیون سفر سالانه شهروندان با خودروهای شخصی انجام شود، هزینه‌های ناشی از آلودگی هوا، مصرف سوخت و افزایش ترافیک به مراتب بیشتر خواهد بود، بنابراین تقویت حمل‌ونقل عمومی به نفع همه شهروندان و محیط زیست است.

افزایش استقبال از اتوبوس؛ رشد ۳۴ درصدی سفرها

رئیس سازمان حمل‌ونقل شهرداری یزد از رشد ۳۴ درصدی استفاده از اتوبوس‌ها از ابتدای مهرماه خبر داد و گفت: افزایش هزینه سرویس مدارس و استقبال دانش‌آموزان و دانشجویان از اتوبوس، یکی از دلایل اصلی این رشد بوده است.

وی افزود: سالانه حدود ۱۰ میلیون سفر با حمل‌ونقل عمومی در یزد انجام می‌شود که تنها ۸ درصد از سفرهای شهری را شامل می‌شود؛ عددی که نشان می‌دهد برای رسیدن به استانداردهای مطلوب، نیازمند تغییر نگرش و سیاست‌های حمایتی جدی هستیم.

سامانه یزدمن؛ پایان تراکنش نقدی

رئیس سازمان مدیریت و حمل‌ونقل بار و مسافر شهرداری یزد، اعلام کرد: تا پایان سال جاری، تمامی تراکنش‌های مالی و خدماتی سازمان حمل‌ونقل بر بستر سامانه یزدمن انجام خواهد شد و شهروندان قادر خواهند بود کارت بلیت، پرداخت‌ها و دریافت خدمات را به‌صورت غیرحضوری و از طریق تلفن همراه مدیریت کنند.

وی افزود: هدف از اجرای این طرح، حذف پرداخت نقدی، افزایش سرعت و دقت در ارائه خدمات، شفافیت مالی و کاهش خطاهای انسانی است. با راه‌اندازی سامانه یزدمن، مسافران می‌توانند بلیط خود را آنلاین خریداری کنند، پرداخت‌های مرتبط با سفر را انجام دهند و از خدمات جانبی سازمان حمل‌ونقل به صورت دیجیتال بهره‌مند شوند.

اتصال تاکسی‌های اینترنتی به مرکز مانیتورینگ؛ گام بعدی هوشمند سازی حمل و نقل

رئیس سازمان مدیریت و حمل‌ونقل بار و مسافر شهرداری یزد، از برنامه‌ریزی برای اتصال تاکسی‌های اینترنتی به مرکز مانیتورینگ خبر داد و تأکید کرد که هدف، ایجاد تصویر جامع و یکپارچه از سفرهای شهری و پوشش سهم قابل‌توجه تاکسی‌های اینترنتی است.

وی افزود: این اتصال امکان تحلیل الگوهای حرکت، شناسایی مسیرهای پرتردد و ساعات اوج ترافیک را فراهم می‌کند و به مدیران شهری کمک می‌کند تصمیمات مبتنی بر داده برای توسعه خطوط اتوبوسرانی و بهبود جریان ترافیک اتخاذ کنند.

ترافیک، عدالت اجتماعی و تصمیم‌های حساس

وی با اشاره به ماهیت یارانه‌ای سیستم‌های حمل‌ونقل عمومی، تأکید کرد:این وضعیت در تمام دنیا وجود دارد و حمایت از اتوبوسرانی، نه یک هزینه، بلکه سرمایه‌گذاری اجتماعی و زیست‌محیطی است.

وی افزود: اگر حدود ۱۰ میلیون سفر سالانه شهروندان با خودروهای شخصی انجام شود، هزینه‌های ناشی از آلودگی هوا، مصرف سوخت و افزایش ترافیک به مراتب بیشتر خواهد بود، بنابراین تقویت حمل‌ونقل عمومی به نفع همه شهروندان و محیط زیست است.

تغییر نگاه عمومی؛ شاه‌کلید حل ترافیک

وی در پایان تأکید کرد: بزرگ‌ترین هدف و دستاورد ما، تغییر نگاه جامعه به حمل‌ونقل عمومی است. تا زمانی که مردم با اتوبوس آشتی نکنند، هیچ طرحی به نتیجه مطلوب نمی‌رسد. فرهنگ‌سازی، مشارکت رسانه‌ها، خبرنگاران، هنرمندان و نخبگان اجتماعی در این مسیر نقشی کلیدی دارد.

رئیس سازمان حمل‌ونقل بار و مسافر شهرداری یزد خاطرنشان کرد: همه نظریه‌های علمی حوزه ترافیک بر یک نکته اتفاق نظر دارند؛ شاه‌کلید حل معضل ترافیک، توسعه حمل‌ونقل عمومی است؛ مشروط بر آنکه زمان و هزینه سفر با اتوبوس، برای شهروندان مقرون‌به‌صرفه و قابل رقابت با خودروی شخصی باشد.

  • نویسنده : ریحانه رفیعی زاده