به گزارش صبح ساباط؛ مهدی رجائی‌فر، نایب رئیس انجمن دفاتر مسافرتی یزد با اشاره به ریشه‌شناسی نام این شهر گفت: واژه یزد برگرفته از ایزد به معنای خداوند و ستایش است و همین مفهوم تقدس از دیرباز با هویت شهر گره خورده است.

وی با بیان دو روایت تاریخی درباره شکل‌گیری یزد افزود: روایت نخست به حدود ۱۵۰۰ سال پیش و دوران یزدگرد سوم بازمی‌گردد؛ زمانی که شهری به نام یزدان‌گرد به منظور پناهگاه مردم و آیین‌هایشان ساخته شد و با گذر زمان، این نام کوتاه شده و یزد باقی ماند. روایت دوم قدمت شهر را بیش از ۲۵۰۰ سال پیش و دوران حمله اسکندر مقدونی می‌داند؛ هرچند شواهد باستان‌شناسی نشان می‌دهد که سکونت در این منطقه به حدود ۴۰۰۰ سال پیش بازمی‌گردد.

رجائی‌فر تأکید کرد: یزد صرفاً یک بافت تاریخی نیست، بلکه شهری زنده است که تاریخ در آن جریان دارد.

وی همچنین با اشاره به بازدید ارزیاب یونسکو، خانم ماریانا کوریا، افزود: یزد شهری است که در دل تاریخ می‌توان قدم زد؛ شهری متفاوت با تمام نمونه‌هایی که پیش‌تر دیده شده است.

به گفته رجائی فر یکی از ویژگی‌های برجسته یزد، همزیستی مسالمت‌آمیز ادیان است؛ به‌طوری که مسجد، کنیسه یهودیان، کلیسا و آتشکده زرتشتیان در فاصله‌ای کمتر از یک کیلومتر از یکدیگر قرار دارند که توجه کارشناسان یونسکو را جلب کرده است.

رجائی‌فر با اشاره به معماری شهر گفت: خانه‌های خشتی و درون‌گرا، کوچه‌های باریک و پیچ‌درپیچ، ساباط‌ها، بادگیرها و قنات‌ها، همگی راهکارهایی هوشمندانه برای مقابله با گرما، کم‌آبی و گردوغبار هستند.

وی افزود مصالح سنتی مانند خشت خام، کاهگل و آجر پخته هنوز اصالت خود را در بافت تاریخی یزد حفظ کرده‌اند.

شایان ذکر است؛ یزد با قرارگیری در مرکز فلات ایران و مسیر شاهراه اصلی جاده ابریشم، نقش مهمی در تبادل فرهنگی، اقتصادی و فکری داشته و ساخت صدها کاروانسرا در دوره صفوی، به‌ویژه به دستور شاه‌عباس، گواه جایگاه محوری این شهر در شبکه تجارت جهانی است.

همچنین این شهر در ۸ تیرماه ۱۳۹۶ (۲۰۱۷ میلادی) بر اساس معیارهای یونسکو ثبت جهانی شد؛ به دلیل ارزش جهانی برجسته، الگوی منحصربه‌فرد سکونت انسان در اقلیم خشک و تداوم شیوه‌های سنتی زندگی. پرونده یزد از معدود پرونده‌هایی بود که بدون رأی مخالف تصویب شد.

قابل ذکر اینکه؛ یونسکو در پرونده ثبت یزد، حفظ اصالت مصالح سنتی و تمامیت بافت تاریخی شهر را دو اصل مهم دانسته است. یزد نمونه‌ای درخشان از شهری است که سنت و زندگی معاصر در کنار هم جریان یافته‌اند؛ شهری که تاریخ، فرهنگ، مدارا و خلاقیت انسانی را در دل کویر به نمایش گذاشته است.