به گزارش صبح ساباط؛ نشست خبری پنجمین کنگره بین‌المللی شعر توحیدی میبد روز چهارشنبه ۲۶ شهریورماه با حضور حجه الاسلام دانشی مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان یزد و زکریا اخلاقی دبیر علمی این کنگره، در سالن جلسات اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان برگزار شد.

در این نشست، روند برگزاری کنگره، چالش‌ها و دستاوردهای آن به تفصیل تشریح شد.

همچنین، اعلام شد که مراسم اختتامیه این رویداد فرهنگی روز پنجشنبه ۲۷ شهریورماه در دانشگاه آزاد میبد برگزار خواهد شد.

نقش تاریخی و اهمیت شعر توحیدی در ادبیات فارسی و عرفان اسلامی

اخلاقی با اشاره به جایگاه تاریخی شعر فارسی در دوره شکوفایی عرفان اسلامی اظهار داشت: شعر فارسی در قرون چهارم تا هشتم هجری به اوج خود رسید و معارف توحیدی و عرفانی نقشی کلیدی در آن داشتند؛ دوره‌ای که نمونه‌ای بی‌نظیر در ادبیات جهان محسوب می‌شود. وی افزود که به تدریج و با گذشت زمان، جایگاه این نوع شعر در ادبیات معاصر کاهش یافته است و همین امر ضرورت باززنده‌سازی و تمرکز ویژه بر شعر توحیدی را دوچندان می‌کند. به همین دلیل کنگره شعر توحیدی میبد از سال ۱۳۹۳ به صورت مستمر برگزار شده و چهار دوره موفق را پشت سر گذاشته است.

فراخوان گسترده ملی و بین‌المللی با استقبال چشمگیر شاعران

کنگره پنجم در سه بخش بزرگسال، کودک و نوجوان و شعر غیر فارسی برگزار شد و دبیر علمی کنگره اعلام کرد: در این دوره، ۲۸۴ شاعر با ۸۶۰ اثر در فراخوان شرکت کردند. آثار با دقت توسط داوران استانی و کشوری بررسی شد و در نهایت ۳۰ اثر برگزیده معرفی شدند.

وی تاکید کرد که حضور شاعران خارجی از کشورهای مختلف از جمله پاکستان، افغانستان، کشورهای عربی (سوریه، یمن، بحرین، عراق، لبنان) و کشورهای آفریقایی، همچنین ارتباط با طلاب اهل ذوق غیرایرانی از جامع‌المصطفی، از مهم‌ترین ویژگی‌های این دوره بوده که به ارتقاء سطح فرهنگی و هنری کنگره کمک شایانی کرده است.

شعر توحیدی؛ بازگشتی به اصالت‌ها و ریشه‌های معنوی

اخلاقی با اشاره به روند نزولی تولید شعر توحیدی در دوره معاصر بیان داشت: اگرچه پس از انقلاب اسلامی شعر آیینی رونق گرفت، اما شعر توحیدی به شکل مستقل و برجسته کمتر مورد توجه قرار گرفته است.

وی افزود که این کنگره تلاش می‌کند تا این خلأ را پر کند و جوانان شاعر را به خلق آثار متمرکز بر معارف توحیدی و عرفانی ترغیب نماید.

دبیر علمی کنگره تصریح کرد که تمرکز اصلی این رویداد حفظ اصالت و تمرکز بر مفاهیم توحیدی است و از انحراف موضوعی به حوزه‌های دیگر اجتناب می‌شود. همچنین قالب غالب آثار ارسالی غزل بوده است که همچنان پرطرفدارترین قالب شعر فارسی است.

جایگاه استان یزد و حمایت نهادهای فرهنگی؛ فرصتی برای شکوفایی استعدادها

وی به سهم برجسته شاعران استان در کنگره اشاره کرد و گفت: شاعران فعال از سراسر استان یزد و شهرستان‌های مختلف با آثار باکیفیت در این کنگره حضور داشته‌اند. جایگاه شعر معاصر استان در کشور قابل توجه است و شاعران جوان این منطقه توانسته‌اند در عرصه ملی رقابت کنند.

اخلاقی ضمن تقدیر از حمایت‌های نهادهای فرهنگی و دانشگاه آزاد میبد که میزبان اختتامیه کنگره است، اظهار داشت: با وجود محدودیت‌های مالی، تلاش شده است که حداکثر بهره‌وری حاصل شود و امید است در آینده بودجه‌های بیشتری به این حوزه فرهنگی اختصاص یابد.

حضور پررنگ بانوان؛ نقش‌آفرینی مؤثر در ارتقاء شعر توحیدی

یکی از نکات برجسته پنجمین کنگره، مشارکت چشمگیر بانوان در بخش‌های مختلف بود که اخلاقی با اشاره به این موضوع گفت: بانوان به ویژه در بخش شعر کودک و نوجوان سهم قابل توجهی دارند و آثار با کیفیتی ارائه کرده‌اند. حضور بانوان در شعر انقلاب، شعر آیینی و شعر معاصر بسیار پررنگ و قابل توجه است و بسیاری از آنان آثار برجسته‌ای خلق کرده‌اند که گاه از نظر کیفیت و تأثیرگذاری از آثار مردان نیز پیشی می‌گیرد.

چالش‌های پیش‌روی شعر توحیدی در جامعه معاصر

در بخش پرسش و پاسخ، دبیر علمی کنگره به چالش‌های موجود در مسیر ترویج شعر توحیدی اشاره کرد و گفت: یکی از اصلی‌ترین مشکلات، کاهش اقبال عمومی به شعر است که محدود به شعر توحیدی نیست بلکه یک چالش عمومی در فرهنگ ما به شمار می‌رود.

وی افزود: رواج رسانه‌های متنوع، هنرهای نمایشی و دیجیتال باعث شده توجه مردم کمتر به شعر سنتی جلب شود. با این حال شعر توحیدی می‌تواند نقش مهمی در تثبیت اعتقادات دینی و اصلاح رفتارهای اجتماعی داشته باشد، زیرا معارف توحیدی زیربنای اخلاق و تربیت دینی است.

کیفیت شعر معاصر در برابر شعر عرفانی کلاسیک؛ فرصتی برای ارتقاء و تعمیق

اخلاقی درباره سطح کیفی آثار معاصر نسبت به شعر عرفانی قرون گذشته گفت: اگرچه از نظر ساختار و زیبایی‌های شعری پیشرفت‌هایی دیده می‌شود، اما از لحاظ عمق محتوا و فلسفه شعری هنوز فاصله قابل توجهی با حکمای گذشته وجود دارد.

وی توضیح داد که فقدان مطالعات عمیق فلسفی و حکمی در میان شاعران جوان، سبب شده کیفیت معارف توحیدی در شعر معاصر کاهش یابد و تأکید کرد که افزایش پژوهش‌های ادبی و فلسفی می‌تواند به بهبود کیفیت شعر کمک کند.

چشم‌انداز آینده کنگره و ضرورت حمایت‌های گسترده‌تر

دبیر علمی کنگره در پایان سخنان خود ابراز امیدواری کرد که این رویداد فرهنگی بتواند با استمرار و توسعه، جایگاه ویژه‌ای در ادبیات فارسی پیدا کند و موجبات رشد و بالندگی شعر توحیدی را فراهم آورد. وی بر لزوم افزایش حمایت‌های مالی، فکری و رسانه‌ای از این کنگره تاکید کرد و خواستار مشارکت بیشتر نهادهای فرهنگی، آموزشی و رسانه‌ها در ترویج و معرفی آثار برگزیده شد.

مراسم اختتامیه؛ معرفی برگزیدگان و تجلیل از تلاش‌های هنری

پنجمین کنگره بین‌المللی شعر توحیدی میبد، روز پنجشنبه ۲۷ شهریورماه، ساعت ۱۹ در دانشگاه آزاد میبد به اختتامیه خواهد رسید. در این مراسم، آثار برگزیده معرفی و شاعران منتخب به مخاطبان و اصحاب فرهنگ و هنر معرفی می‌شوند. این رویداد فرصتی ارزشمند برای ارتقاء جایگاه شعر توحیدی و ترویج معارف عرفانی در جامعه است.